ဘုရား႐ွင္တုိ႔၏ တူညီေသာ အခ်က္ ၃၀
ဘုရား႐ွင္တုိ႔၏ တူညီေသာ အခ်က္ ၃၀ ဘုရားရွင္တို႔တြင္ တူေသာ အခ်က္မ်ား (၃၀) ရွိပါသည္ ။
(၁) အေလာင္းေတာ္သည္ ေနာက္ဆံုးေသာဘ၀၌ မိခင္၀မ္းၾကာတိုက္တြင္ ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူသည္။
( ဒီမွာထူးျခားတာက နတ္ျပည္ကေန စုေတၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ျဗဟၼာျပည္ကေန စုေတျပီး ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူတာမ်ိဳးမရွိပါဘူး..တဲ႔ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ ျဗဟၼာျပည္ကေန လာရင္ ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းတဲ႔ စိတ္အထံု လူ႔ျပည္ကို ပါလာမယ္ ။ အဲလုိဆုိရင္အိမ္ေထာင္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ဒီလို ေစာေစာစီးစီး ကတည္းက ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းေနရင္လည္း မဇၥိမပဋိပဋာ လမ္းစဥ္ကို ေတြ႔ဖို႔ခက္မယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္ ။)
(၂) မယ္ေတာ္၀မ္း၌ ထက္၀ယ္ပလၻင္ ဖြဲ႔ေခြ၍ အေရွ႕သို႕မ်က္ႏွာမူျပီးေနပါသည္ ။
( အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ သာမန္လူေတြရဲ႕ သေႏၶသားေတြလို အမိ၀မ္းမွာ ေျပာင္းျပန္မေနပါဘူး ။ အတည္႔ပဲေနပါတယ္ ။ မယ္ေတာ္ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ဟာလည္း ပူထြက္လာျခင္းမရွိပါ ။ မယ္ေတာ္ဟာ ကိုယ့္ကိုယ့္သေႏၶသားကုိ ကိုယ္ ဗိုက္ကေန ေကာင္းေကာင္းျမင္ေနႏိုင္ပါတယ္ ။ ခ်ဥ္ျခင္းတပ္ျခင္း ၊ နာက်င္ေအာ႔အန္ျခင္း မရွိပါ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ မယ္ေတာ္ေတြကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းဒုကၡ မေပးၾကပါ ။ )
(၃) အေလာင္းေတာ္ကို မတ္တတ္ရပ္လ်က္ ဖြားပါသည္ ။
( ညစ္ေပမႈ မရွိပါ ၊ မိခင္လည္း က်န္းမာစြာ ရွိရပါတယ္ ၊ ေနာက္ (၇) ရက္မွာေတာ႔ မိခင္ ကံေတာ္ကုန္ရပါတယ္ ။ သက်သာကီ၀င္ ဆုိသည္မွာ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ရွိသူဟု အဓိပၸာယ္ရသည္႔ အတုိင္း ေမြးျပီးျပီးခ်င္း ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္ပါတယ္ ။
(၄) ေတာအရပ္၌သာ ဖြားေတာ္မူပါသည္။
(၅) ဖြားျပီးျပီးျခင္း ေျမာက္အရပ္သို. ေျခ (၇) လွမ္းၾကြကာ…… “ဤေလာက၌ ငါသာ အျမတ္ဆံုးတည္း ၊ ငါ၏ ေနာက္ဆံုး ပဋိသေႏၶ ေနရျခင္းတည္း ၊ေနာက္ထပ္ ပဋိသေႏၶ ေနစရာ မလိုေတာ႔ျပီ “……ဟု ၾကံဳး၀ါးေတာ္မူပါသည္။
(ထိုကာလတြင္ အကိုးကြယ္ခံ ဘ၀သို႔ ေရာက္မွန္းမသိေရာက္ေနေသာ ျဗဟၼာေတြကို အသိေပးၾကံဳး၀ါးျခင္း ဟု ဆို၏ ။ ေဂါတမ ဘုရားေလာင္းသည္ ဘ၀ေပါင္း (၃) ခု၌ ဖြားစမွာပင္ စကားေျပာ၏ ။ မေဟာသဓါ ၊ ေ၀ႆႏၱရာ ႏွင္႔ ေနာင္ဆံုးဘ၀ – (သုခမွတ္စု))
(၆) သူအို၊သူနာ၊သူေသ ၊ရဟန္း နိမိတ္ (၄)ပါးျမင္ျပီး ၊ သား(၁)ေယာက္ဖြားေသာ ညမွသာ ေတာထြက္ေတာ္မူၾကသည္။
( ထိုနိမိတ္ျပေသာ နတ္သားကို ဘုရားေလာင္း၏ ဆရာ ၅-ေယာက္တြင္ ၁-ေယာက္ အပါအ၀င္ဟု သတ္မွတ္ပါတယ္ ။ )
(၇) အရဟတၱဖိုလ္၏ တံခြန္ျဖစ္ေသာ ရဟန္းအျဖစ္ကို ရယူျပီးမွ ဒုကၠရစရိယ က်င့္သည္။
(၈) ဘုရားျဖစ္မည္႔ေန႔တြင္ ႏြားႏို႔ဃနာဆြမ္း ဘုန္းေပးေတာ္မူၾကသည္။
( ထိုဆြမ္းတြင္ နတ္ၾသဇာပါတတ္ျပီး ဘုရားျဖစ္ျပီး (၇) ပတ္ ၊ (၄၉) ရက္စာ အာဟာရ ျဖစ္သည္။ ဘုရားရွင္၏ ၀မ္းထဲတြင္ အစာေျခလည္း မျမန္ ၊ ျမန္ျမန္လည္း မဆာေလာင္ဘဲ သမာပတ္၀င္စားျခင္း ၊ တရားေတာ္မ်ားကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ျခင္းမ်ားအတြက္ ေကာင္းစြာ ေထာက္ပံ႔တယ္။ )
(၉) ျမက္အခင္းတြင္ ထိုင္ေတာ္မူလ်က္ ဘုရားျဖစ္သည္။
(၁၀) အာနပါန ကမၼဌာန္းကို စီးျဖန္းေတာ္မူၾကသည္ ။
( ဘုရားရွင္တို႔သည္ အာနပါန ကမၼဌာန္းျဖင္႔သာ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကို ရရွိၾကေသာေၾကာင့္ ေဂါတမ ဘုရားရွင္သည္လည္း အာနပါန ကို လြန္စြာ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူသည္။ ပါဠိေတာ္တြင္လည္း -
၁/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( ဒီ-၂ ၊ ၃၁ )
၂/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( မ-၁ ၊ ၇၀ )
၃/တတိယပါရာဇိက ပါဠိ ( ၀ိ-၁ ၊ ၈၉ )
၄/ အာနာပါနႆတိ သုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၂၂ )
၅/ မဟာရာဟုေလာ၀ါဒသုတ္ ( မ-၂ ၊ ၈၈ )
၆/ ကာယဂတာသတိသုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၃၀ ) တို႔၌ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္ ။
(၁၁) မာရ္စစ္သည္ကို ေအာင္ေတာ္မူသည္ ။
(၁၂) ေဗာဓိပလႅင္၌သာ ၀ိဇၨာ(၃)ပါးစေသာ ဆအသာဓာရဏ …အစရွိေသာ ေက်းဇူးတရားအေပါင္းကို ရေတာ္မူၾကပါသည္။
(၁၃) ေဗာဓိပင္ရဲ႕ ထက္၀န္းက်င္၌သာ သတၱ သတၱာယက်င္႔ေတာ္မူၾကပါတယ္။ (၇) ဌာနကုိ ပုိ႔စ္သက္သက္ တင္ထားပါတယ္…. ဒီမွာ တင္လိုက္ရင္ အရမ္းရွည္ေနမွာ စိုးလုိ႔ပါ ။
(၁၄) တရားဦးေဟာ စိမ္႔ေသာငွာ ျဗဟၼာမင္းက ေလ်ွာက္ရသည္ ။
( ၇ -သတၱဟ အျပီး ၅၀-ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ အဘယ္သူအား တရားေဟာရမည္နည္း ၊ အဘယ္သူသည္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ ဤတရားမ်ားကို ေခတ္ကာလ၏ အယူ၀ါဒမ်ားမွ ခြဲထြက္၍ လ်င္ျမန္စြာ နားလည္ႏိုင္မည္နည္း ဟု ဆင္ျခင္ ၾကည္႔ေတာ္မူပါတယ္ ။ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားကေတာ႔ ဒီေနရာမွာ ျမန္ျမန္တရားထူးရမယ္႔ သူကို ေရွးဦးစြာ ေဟာဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ ။ ဆင္ျခင္တဲ႔ ေနရာမွာ ဘုရားရွင္ေတြဟာ ပကတိမ်က္စိကိုပဲ သံုးေတာ္မူၾကတယ္္လို႔ ေဟာပါတယ္ ။
ဘာေၾကာင္႔ ဗုဒၶစကၡဳ ( ဣျႏၵိယပေရာပရိယတၱ ၊ အာသယာႏုသယ ဥာဏ္ (၂)ပါး ) ကို မသံုးတာလဲ ဆိုတာ မသိပါဘူး ။ ပကတိမ်က္စိနဲ႔ပဲ ၾကည္႔ေတာ့ ပထမမွာ ဒီေလာက္ ခက္ခဲေနတဲ႔ တရားေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး ေစာေစာစီးစီး တရားထူးရမယ္႔ သူကိုမေတြ႔ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္ ။ ဒီအခါ ဘုရားရွင္ဟာ မခ်ိတင္ကဲနဲ႔ တစ္ေလာကလံုး အႏၶေတြၾကီးပါလား လို႔ ညည္းတြားေတာ္မူပါတယ္။ ကိေလသာထူေျပာလြန္းတဲ႔ ေလာကကို တရားမေဟာေတာ့ဘူး၊ တစ္ကိုယ္တည္း ဖိုလ္ခ်မ္းသာနဲ႔ ေနေတာ႔မယ္ ဆိုတဲ႔ စိတ္အၾကံလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီအခါမွာ ျဗဟၼာမင္းက တရားဦးေဟာရန္ ေလ်ွာက္ရပါတယ္။ ေဂါတမဘုရားရွင္ကိုေတာ့ မဟာသဟမၸတိ ျဗဟၼာမင္းက ေတာင္းပန္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီဃန္ိကယ္ မွာေတာ႔ ၀ိပႆီ ဘုရားရွင္လည္း ဒီလို ျဖစ္ခဲ႔တယ္လို႔ အတိအလင္းေရးထားပါတယ္။ )
(၁၅) ဣတိပတနမိဂဒါ၀ုန္ေတာ ၌သာ ဓမၼစၾကာတရားဦးကို ေဟာေတာ္မူၾကပါတယ္။
(၁၆) တပို႔တြဲ လျပည္႔ေန႔၌သာ ပါတိေမာက္ ျပေတာ္မူၾကပါတယ္ ။
(၁၇) ေဇတ၀န္မည္ေသာ ေက်ာင္းေတာ္၌သာ သီတင္းမ်ားၾကသည္။
(၁၈) သာ၀တၳိျမိဳ႕၌ သာ ယမိုက္ျပာဋိဟာျပေတာ္မူပါသည္ ။
( ယမိုက္ + ျပာဋိဟာ = အစံုစံု + တန္ခိုး ။ ေရအစံု၊ မီးအစံု ဟုဆိုအပ္ေသာ အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ျဖစ္ေပၚေစေသာ တန္ခိုးေတာ္ )
(၁၉) တာ၀တိ ံသာ၌သာ အဘိဓမၼာတရားေဟာပါတယ္ ။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပထမ၀ါကို မိဂဒါ၀ုန္မွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး ဒုတိယ၀ါ၊ တတိယ၀ါ၊ စတုတၳ၀ါတို႔ကို ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္း၊ ပဥၥမ၀ါကို ေ၀သာလီျပည္၊ ဆ႒၀ါကို မကုဠေတာင္ စသည့္ ေနရာဌာနမ်ား၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူသည္။ သတၱမ၀ါကို တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ သႏၱဳႆိတ နတ္သားကို အမွဴးထား၍ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကို ၀ါတြင္းသံုးလပတ္လံုး အသံမစဲ ေဟာေတာ္မူသည္။
အဘိဓမၼာ သင္တန္းမွာ မွတ္သားမိတာကေတာ့ ၀ါတြင္း ( ၃ ) လ မွာ -
၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း ကို ( ၁၂ ) ရက္
၂။ ၀ိဘဂၤ (၀ိဘင္းက်မ္း)ကို ( ၁၂ ) ရက္
၃။ ဓာတုကထာက်မ္းကို ( ၆ ) ရက္
၄။ ပုဂၢလပညတၱိ (ပုဂၢလပညတ္က်မ္း)ကို ( ၇ ) ရက္
၅။ ကထာ၀တၳဳက်မ္းကို ( ၈ ) ရက္
၆။ ယမက (ယမိုက္က်မ္း)ကို ( ၂၀ ) ရက္
၇။ ပ႒ာန (ပ႒ာန္းက်မ္း)ကို ( ၂၅ ) ရက္ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္။
နတ္ျပည္မွာ ဘုရားရွင္ ရဲ႕ ႏႈတ္ထြက္စကားေျပာႏႈန္း ျမွင္႔ျပီးေဟာလို႔ရတာဟာလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုလို႔ ဆိုပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ တြက္ၾကည္႔တာကေတာ့ လူ႔ျပည္ (၁၀၀) ႏွစ္ = တာ၀တိသာ(၁) ရက္
ယမိုက္က်မ္း-အရ
လူ႔ျပည္ (၁) ႏွစ္ = လူ႔ျပည္ (၁၂) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၂၄ ) နာရီ
လူ့ျပည္ (၃) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၀၆ ) နာရီ = တာ၀တိသာ (၃.၆) မိနစ္
နတ္ေတြအတြက္ေတာ႔ (၃.၆) မိနစ္ ပဲၾကာပါတယ္ ။ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ိန္အတုိင္းအတာေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔န႔ဲ ေရတြက္ပံု တူရင္ေပါ႔ေလ။ (၆၀) မိနစ္ = (၁)နာရီေတြ ဘာေတြ၊ မရွိရင္ေတာ႔ ဒီလိုတြက္လို႔ မရႏိုင္ဘူးေပါ႔ ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း လူ႔ျပည္ေရာက္တာၾကာျပီဆိုေတာ႔ ေမ႔ကုန္ျပီ ။( ဟီး )
(၂၀) သကၤႆနဂိုရ္ျပည္၌သာ နတ္ျပည္မွ သက္ေတာ္မူပါတယ္ ။
(၂၁) ဖလသမာပတ္ကို မျပတ္၀င္စားေတာ္မူပါတယ္ ။
(၂၂) နံနက္အခါ ၊ ညဥ္႔အခါ တို႔၌ ကြ်တ္ထိုက္ေသာ ေ၀ေနယ်ကို ၾကည္႕ရႈေတာ္မူပါသည္။
( ေန႔ (၃) ခါ ၊ ည (၃)ခါ ..၆ ခါ ၾကည္႔ ပါတယ္ )
(၂၃) အေၾကာင္းရွိမွ ၀ိနည္းတရားတို႔ကို ပညတ္ေတာ္မူပါသည္။
(၂၄) အတၳဳပၸတၱိ နဲ႔ တိုက္ဆိုင္မႈရွိလ်ွင္ အတိတ္မွ ဇာတ္တရားမ်ားကို ေဟာပါသည္။
(၂၅) ေဆြေတာ္ ၊ မ်ိဳးေတာ္တို႔၏ အစည္းအေ၀း တရားပြဲမ်ားတြင္ ဗုဒၶ၀င္ကိုသာ ေဟာေတာ္မူၾကသည္။
(၂၆) ဧည္႔သည္ရဟန္းတို႔ႏွင္႔ တရားစကား ေျပာေတာ္မူၾကသည္။
(၂၇) ဒါယကာတို႔ ဖိတ္၍ ၀ါဆိုေတာ္မူေသာ္ ၊ ၀ါကြ်တ္လွ်င္ ဒါယကာတို႔အား ပန္ၾကားျပီးမွသာ ထြက္ခြာၾကြသြားေတာ္မူၾကသည္။
(၂၈) ေန႔စဥ္ အခါခပ္သိမ္း ဗုဒၶကိစၥငါးပါးကို ျပဳေတာ္မူသည္။
( ဗုဒၶကိစၥငါးပါး ။ ။
၁/ ပုေရဘတၱကိစၥ = နံနက္ပိုင္း၌ ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူျခင္း၊ အလွဴရွင္ တို႔အား အခြင္႔အားေလ်ာ္စြာ မႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ကိစၥ။
၂/ ပစၧာဘတၱကိစၥ = ေနလြဲအခါ နဲ႔ ညေနပိုင္း၌ ပူေဇာ္ရန္လာသူတို႔၏ အပူေဇာ္ခံျပီး သင္႔ေတာ္ေသာ တရားေဟာျခင္းကိစၥ။
၃/ ပုရိမယာမ ကိစၥ = ညဥ္႔ဦးယံ၌ ရဟန္းတို႔အား တရားေဟာျခင္း၊ကမၼဌာန္းေပးျခင္း စေသာ ကိစၥ။
၄/ မဇၥိဳမယာမကိစၥ = သန္းေခါင္ယံ ၌ စၾကာ၀ဠာ တိုက္တစ္ေသာင္းမွ လာေရာက္ၾကကုန္ေသာ နတ္၊ျဗဟၼာတို႔၏ အေမးပုစၧာျပႆနာတို႔ကို ေျဖဆိုေတာ္မူျခင္းကိစၥ။
၅/ ပစၧိမယာမ ကိစၥ = မိုးေသာက္ယံ ၏ ၃ ပံု ၊ ၁ ပံု တြင္ – ပထမတစ္ပံု၌ စၾကၤံၾကြေတာ္မူျခင္း ၊ ဒုတိယတစ္ပံု၌ သီဟေသယ်ျဖင္႔ လက္ယာနံေတာင္း ေလ်ာင္းစက္ေတာ္မူျခင္း၊ တတိယအပံု၌ မဟာကရုဏာျဖင္႔ စတုတၳစ်ာန္သမာပတ္ကို ၀င္စားေတာ္မူ၍ ထိုကရုဏာသမာပတ္မွ ထေတာ္မူေသာအခါ (အရုဏ္တက္ခါနီး) ယေန႔ ခြ်တ္ထိုက္ေသာ သတၱ၀ါကို ဗုဒၶစကၡဳျဖင္႔ ေလာက(၃)ပါးကို ၾကည္႔ေတာ္မူျခင္း ကိစၥ ။
သုတ္သီလကၡန္ အဌကထာ – မွ )
(၂၉) ပရိနိဗၺာန္ျပဳအ႔ံေသာေန႔၌ သားျပြမ္းဆြမ္းကို ဘုဥ္းေပးေတာ္မူသည္။
(၃၀) သမာပတ္၀င္စားျပီးမွ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူသည္။
(၁) အေလာင္းေတာ္သည္ ေနာက္ဆံုးေသာဘ၀၌ မိခင္၀မ္းၾကာတိုက္တြင္ ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူသည္။
( ဒီမွာထူးျခားတာက နတ္ျပည္ကေန စုေတၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ျဗဟၼာျပည္ကေန စုေတျပီး ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူတာမ်ိဳးမရွိပါဘူး..တဲ႔ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ ျဗဟၼာျပည္ကေန လာရင္ ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းတဲ႔ စိတ္အထံု လူ႔ျပည္ကို ပါလာမယ္ ။ အဲလုိဆုိရင္အိမ္ေထာင္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ဒီလို ေစာေစာစီးစီး ကတည္းက ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းေနရင္လည္း မဇၥိမပဋိပဋာ လမ္းစဥ္ကို ေတြ႔ဖို႔ခက္မယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္ ။)
(၂) မယ္ေတာ္၀မ္း၌ ထက္၀ယ္ပလၻင္ ဖြဲ႔ေခြ၍ အေရွ႕သို႕မ်က္ႏွာမူျပီးေနပါသည္ ။
( အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ သာမန္လူေတြရဲ႕ သေႏၶသားေတြလို အမိ၀မ္းမွာ ေျပာင္းျပန္မေနပါဘူး ။ အတည္႔ပဲေနပါတယ္ ။ မယ္ေတာ္ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ဟာလည္း ပူထြက္လာျခင္းမရွိပါ ။ မယ္ေတာ္ဟာ ကိုယ့္ကိုယ့္သေႏၶသားကုိ ကိုယ္ ဗိုက္ကေန ေကာင္းေကာင္းျမင္ေနႏိုင္ပါတယ္ ။ ခ်ဥ္ျခင္းတပ္ျခင္း ၊ နာက်င္ေအာ႔အန္ျခင္း မရွိပါ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ မယ္ေတာ္ေတြကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းဒုကၡ မေပးၾကပါ ။ )
(၃) အေလာင္းေတာ္ကို မတ္တတ္ရပ္လ်က္ ဖြားပါသည္ ။
( ညစ္ေပမႈ မရွိပါ ၊ မိခင္လည္း က်န္းမာစြာ ရွိရပါတယ္ ၊ ေနာက္ (၇) ရက္မွာေတာ႔ မိခင္ ကံေတာ္ကုန္ရပါတယ္ ။ သက်သာကီ၀င္ ဆုိသည္မွာ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ရွိသူဟု အဓိပၸာယ္ရသည္႔ အတုိင္း ေမြးျပီးျပီးခ်င္း ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္ပါတယ္ ။
(၄) ေတာအရပ္၌သာ ဖြားေတာ္မူပါသည္။
(၅) ဖြားျပီးျပီးျခင္း ေျမာက္အရပ္သို. ေျခ (၇) လွမ္းၾကြကာ…… “ဤေလာက၌ ငါသာ အျမတ္ဆံုးတည္း ၊ ငါ၏ ေနာက္ဆံုး ပဋိသေႏၶ ေနရျခင္းတည္း ၊ေနာက္ထပ္ ပဋိသေႏၶ ေနစရာ မလိုေတာ႔ျပီ “……ဟု ၾကံဳး၀ါးေတာ္မူပါသည္။
(ထိုကာလတြင္ အကိုးကြယ္ခံ ဘ၀သို႔ ေရာက္မွန္းမသိေရာက္ေနေသာ ျဗဟၼာေတြကို အသိေပးၾကံဳး၀ါးျခင္း ဟု ဆို၏ ။ ေဂါတမ ဘုရားေလာင္းသည္ ဘ၀ေပါင္း (၃) ခု၌ ဖြားစမွာပင္ စကားေျပာ၏ ။ မေဟာသဓါ ၊ ေ၀ႆႏၱရာ ႏွင္႔ ေနာင္ဆံုးဘ၀ – (သုခမွတ္စု))
(၆) သူအို၊သူနာ၊သူေသ ၊ရဟန္း နိမိတ္ (၄)ပါးျမင္ျပီး ၊ သား(၁)ေယာက္ဖြားေသာ ညမွသာ ေတာထြက္ေတာ္မူၾကသည္။
( ထိုနိမိတ္ျပေသာ နတ္သားကို ဘုရားေလာင္း၏ ဆရာ ၅-ေယာက္တြင္ ၁-ေယာက္ အပါအ၀င္ဟု သတ္မွတ္ပါတယ္ ။ )
(၇) အရဟတၱဖိုလ္၏ တံခြန္ျဖစ္ေသာ ရဟန္းအျဖစ္ကို ရယူျပီးမွ ဒုကၠရစရိယ က်င့္သည္။
(၈) ဘုရားျဖစ္မည္႔ေန႔တြင္ ႏြားႏို႔ဃနာဆြမ္း ဘုန္းေပးေတာ္မူၾကသည္။
( ထိုဆြမ္းတြင္ နတ္ၾသဇာပါတတ္ျပီး ဘုရားျဖစ္ျပီး (၇) ပတ္ ၊ (၄၉) ရက္စာ အာဟာရ ျဖစ္သည္။ ဘုရားရွင္၏ ၀မ္းထဲတြင္ အစာေျခလည္း မျမန္ ၊ ျမန္ျမန္လည္း မဆာေလာင္ဘဲ သမာပတ္၀င္စားျခင္း ၊ တရားေတာ္မ်ားကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ျခင္းမ်ားအတြက္ ေကာင္းစြာ ေထာက္ပံ႔တယ္။ )
(၉) ျမက္အခင္းတြင္ ထိုင္ေတာ္မူလ်က္ ဘုရားျဖစ္သည္။
(၁၀) အာနပါန ကမၼဌာန္းကို စီးျဖန္းေတာ္မူၾကသည္ ။
( ဘုရားရွင္တို႔သည္ အာနပါန ကမၼဌာန္းျဖင္႔သာ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကို ရရွိၾကေသာေၾကာင့္ ေဂါတမ ဘုရားရွင္သည္လည္း အာနပါန ကို လြန္စြာ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူသည္။ ပါဠိေတာ္တြင္လည္း -
၁/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( ဒီ-၂ ၊ ၃၁ )
၂/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( မ-၁ ၊ ၇၀ )
၃/တတိယပါရာဇိက ပါဠိ ( ၀ိ-၁ ၊ ၈၉ )
၄/ အာနာပါနႆတိ သုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၂၂ )
၅/ မဟာရာဟုေလာ၀ါဒသုတ္ ( မ-၂ ၊ ၈၈ )
၆/ ကာယဂတာသတိသုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၃၀ ) တို႔၌ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္ ။
(၁၁) မာရ္စစ္သည္ကို ေအာင္ေတာ္မူသည္ ။
(၁၂) ေဗာဓိပလႅင္၌သာ ၀ိဇၨာ(၃)ပါးစေသာ ဆအသာဓာရဏ …အစရွိေသာ ေက်းဇူးတရားအေပါင္းကို ရေတာ္မူၾကပါသည္။
(၁၃) ေဗာဓိပင္ရဲ႕ ထက္၀န္းက်င္၌သာ သတၱ သတၱာယက်င္႔ေတာ္မူၾကပါတယ္။ (၇) ဌာနကုိ ပုိ႔စ္သက္သက္ တင္ထားပါတယ္…. ဒီမွာ တင္လိုက္ရင္ အရမ္းရွည္ေနမွာ စိုးလုိ႔ပါ ။
(၁၄) တရားဦးေဟာ စိမ္႔ေသာငွာ ျဗဟၼာမင္းက ေလ်ွာက္ရသည္ ။
( ၇ -သတၱဟ အျပီး ၅၀-ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ အဘယ္သူအား တရားေဟာရမည္နည္း ၊ အဘယ္သူသည္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ ဤတရားမ်ားကို ေခတ္ကာလ၏ အယူ၀ါဒမ်ားမွ ခြဲထြက္၍ လ်င္ျမန္စြာ နားလည္ႏိုင္မည္နည္း ဟု ဆင္ျခင္ ၾကည္႔ေတာ္မူပါတယ္ ။ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားကေတာ႔ ဒီေနရာမွာ ျမန္ျမန္တရားထူးရမယ္႔ သူကို ေရွးဦးစြာ ေဟာဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ ။ ဆင္ျခင္တဲ႔ ေနရာမွာ ဘုရားရွင္ေတြဟာ ပကတိမ်က္စိကိုပဲ သံုးေတာ္မူၾကတယ္္လို႔ ေဟာပါတယ္ ။
ဘာေၾကာင္႔ ဗုဒၶစကၡဳ ( ဣျႏၵိယပေရာပရိယတၱ ၊ အာသယာႏုသယ ဥာဏ္ (၂)ပါး ) ကို မသံုးတာလဲ ဆိုတာ မသိပါဘူး ။ ပကတိမ်က္စိနဲ႔ပဲ ၾကည္႔ေတာ့ ပထမမွာ ဒီေလာက္ ခက္ခဲေနတဲ႔ တရားေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး ေစာေစာစီးစီး တရားထူးရမယ္႔ သူကိုမေတြ႔ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္ ။ ဒီအခါ ဘုရားရွင္ဟာ မခ်ိတင္ကဲနဲ႔ တစ္ေလာကလံုး အႏၶေတြၾကီးပါလား လို႔ ညည္းတြားေတာ္မူပါတယ္။ ကိေလသာထူေျပာလြန္းတဲ႔ ေလာကကို တရားမေဟာေတာ့ဘူး၊ တစ္ကိုယ္တည္း ဖိုလ္ခ်မ္းသာနဲ႔ ေနေတာ႔မယ္ ဆိုတဲ႔ စိတ္အၾကံလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီအခါမွာ ျဗဟၼာမင္းက တရားဦးေဟာရန္ ေလ်ွာက္ရပါတယ္။ ေဂါတမဘုရားရွင္ကိုေတာ့ မဟာသဟမၸတိ ျဗဟၼာမင္းက ေတာင္းပန္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီဃန္ိကယ္ မွာေတာ႔ ၀ိပႆီ ဘုရားရွင္လည္း ဒီလို ျဖစ္ခဲ႔တယ္လို႔ အတိအလင္းေရးထားပါတယ္။ )
(၁၅) ဣတိပတနမိဂဒါ၀ုန္ေတာ ၌သာ ဓမၼစၾကာတရားဦးကို ေဟာေတာ္မူၾကပါတယ္။
(၁၆) တပို႔တြဲ လျပည္႔ေန႔၌သာ ပါတိေမာက္ ျပေတာ္မူၾကပါတယ္ ။
(၁၇) ေဇတ၀န္မည္ေသာ ေက်ာင္းေတာ္၌သာ သီတင္းမ်ားၾကသည္။
(၁၈) သာ၀တၳိျမိဳ႕၌ သာ ယမိုက္ျပာဋိဟာျပေတာ္မူပါသည္ ။
( ယမိုက္ + ျပာဋိဟာ = အစံုစံု + တန္ခိုး ။ ေရအစံု၊ မီးအစံု ဟုဆိုအပ္ေသာ အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ျဖစ္ေပၚေစေသာ တန္ခိုးေတာ္ )
(၁၉) တာ၀တိ ံသာ၌သာ အဘိဓမၼာတရားေဟာပါတယ္ ။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပထမ၀ါကို မိဂဒါ၀ုန္မွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး ဒုတိယ၀ါ၊ တတိယ၀ါ၊ စတုတၳ၀ါတို႔ကို ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္း၊ ပဥၥမ၀ါကို ေ၀သာလီျပည္၊ ဆ႒၀ါကို မကုဠေတာင္ စသည့္ ေနရာဌာနမ်ား၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူသည္။ သတၱမ၀ါကို တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ သႏၱဳႆိတ နတ္သားကို အမွဴးထား၍ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကို ၀ါတြင္းသံုးလပတ္လံုး အသံမစဲ ေဟာေတာ္မူသည္။
အဘိဓမၼာ သင္တန္းမွာ မွတ္သားမိတာကေတာ့ ၀ါတြင္း ( ၃ ) လ မွာ -
၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း ကို ( ၁၂ ) ရက္
၂။ ၀ိဘဂၤ (၀ိဘင္းက်မ္း)ကို ( ၁၂ ) ရက္
၃။ ဓာတုကထာက်မ္းကို ( ၆ ) ရက္
၄။ ပုဂၢလပညတၱိ (ပုဂၢလပညတ္က်မ္း)ကို ( ၇ ) ရက္
၅။ ကထာ၀တၳဳက်မ္းကို ( ၈ ) ရက္
၆။ ယမက (ယမိုက္က်မ္း)ကို ( ၂၀ ) ရက္
၇။ ပ႒ာန (ပ႒ာန္းက်မ္း)ကို ( ၂၅ ) ရက္ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္။
နတ္ျပည္မွာ ဘုရားရွင္ ရဲ႕ ႏႈတ္ထြက္စကားေျပာႏႈန္း ျမွင္႔ျပီးေဟာလို႔ရတာဟာလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုလို႔ ဆိုပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္ တြက္ၾကည္႔တာကေတာ့ လူ႔ျပည္ (၁၀၀) ႏွစ္ = တာ၀တိသာ(၁) ရက္
ယမိုက္က်မ္း-အရ
လူ႔ျပည္ (၁) ႏွစ္ = လူ႔ျပည္ (၁၂) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၂၄ ) နာရီ
လူ့ျပည္ (၃) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၀၆ ) နာရီ = တာ၀တိသာ (၃.၆) မိနစ္
နတ္ေတြအတြက္ေတာ႔ (၃.၆) မိနစ္ ပဲၾကာပါတယ္ ။ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ိန္အတုိင္းအတာေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔န႔ဲ ေရတြက္ပံု တူရင္ေပါ႔ေလ။ (၆၀) မိနစ္ = (၁)နာရီေတြ ဘာေတြ၊ မရွိရင္ေတာ႔ ဒီလိုတြက္လို႔ မရႏိုင္ဘူးေပါ႔ ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း လူ႔ျပည္ေရာက္တာၾကာျပီဆိုေတာ႔ ေမ႔ကုန္ျပီ ။( ဟီး )
(၂၀) သကၤႆနဂိုရ္ျပည္၌သာ နတ္ျပည္မွ သက္ေတာ္မူပါတယ္ ။
(၂၁) ဖလသမာပတ္ကို မျပတ္၀င္စားေတာ္မူပါတယ္ ။
(၂၂) နံနက္အခါ ၊ ညဥ္႔အခါ တို႔၌ ကြ်တ္ထိုက္ေသာ ေ၀ေနယ်ကို ၾကည္႕ရႈေတာ္မူပါသည္။
( ေန႔ (၃) ခါ ၊ ည (၃)ခါ ..၆ ခါ ၾကည္႔ ပါတယ္ )
(၂၃) အေၾကာင္းရွိမွ ၀ိနည္းတရားတို႔ကို ပညတ္ေတာ္မူပါသည္။
(၂၄) အတၳဳပၸတၱိ နဲ႔ တိုက္ဆိုင္မႈရွိလ်ွင္ အတိတ္မွ ဇာတ္တရားမ်ားကို ေဟာပါသည္။
(၂၅) ေဆြေတာ္ ၊ မ်ိဳးေတာ္တို႔၏ အစည္းအေ၀း တရားပြဲမ်ားတြင္ ဗုဒၶ၀င္ကိုသာ ေဟာေတာ္မူၾကသည္။
(၂၆) ဧည္႔သည္ရဟန္းတို႔ႏွင္႔ တရားစကား ေျပာေတာ္မူၾကသည္။
(၂၇) ဒါယကာတို႔ ဖိတ္၍ ၀ါဆိုေတာ္မူေသာ္ ၊ ၀ါကြ်တ္လွ်င္ ဒါယကာတို႔အား ပန္ၾကားျပီးမွသာ ထြက္ခြာၾကြသြားေတာ္မူၾကသည္။
(၂၈) ေန႔စဥ္ အခါခပ္သိမ္း ဗုဒၶကိစၥငါးပါးကို ျပဳေတာ္မူသည္။
( ဗုဒၶကိစၥငါးပါး ။ ။
၁/ ပုေရဘတၱကိစၥ = နံနက္ပိုင္း၌ ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူျခင္း၊ အလွဴရွင္ တို႔အား အခြင္႔အားေလ်ာ္စြာ မႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ကိစၥ။
၂/ ပစၧာဘတၱကိစၥ = ေနလြဲအခါ နဲ႔ ညေနပိုင္း၌ ပူေဇာ္ရန္လာသူတို႔၏ အပူေဇာ္ခံျပီး သင္႔ေတာ္ေသာ တရားေဟာျခင္းကိစၥ။
၃/ ပုရိမယာမ ကိစၥ = ညဥ္႔ဦးယံ၌ ရဟန္းတို႔အား တရားေဟာျခင္း၊ကမၼဌာန္းေပးျခင္း စေသာ ကိစၥ။
၄/ မဇၥိဳမယာမကိစၥ = သန္းေခါင္ယံ ၌ စၾကာ၀ဠာ တိုက္တစ္ေသာင္းမွ လာေရာက္ၾကကုန္ေသာ နတ္၊ျဗဟၼာတို႔၏ အေမးပုစၧာျပႆနာတို႔ကို ေျဖဆိုေတာ္မူျခင္းကိစၥ။
၅/ ပစၧိမယာမ ကိစၥ = မိုးေသာက္ယံ ၏ ၃ ပံု ၊ ၁ ပံု တြင္ – ပထမတစ္ပံု၌ စၾကၤံၾကြေတာ္မူျခင္း ၊ ဒုတိယတစ္ပံု၌ သီဟေသယ်ျဖင္႔ လက္ယာနံေတာင္း ေလ်ာင္းစက္ေတာ္မူျခင္း၊ တတိယအပံု၌ မဟာကရုဏာျဖင္႔ စတုတၳစ်ာန္သမာပတ္ကို ၀င္စားေတာ္မူ၍ ထိုကရုဏာသမာပတ္မွ ထေတာ္မူေသာအခါ (အရုဏ္တက္ခါနီး) ယေန႔ ခြ်တ္ထိုက္ေသာ သတၱ၀ါကို ဗုဒၶစကၡဳျဖင္႔ ေလာက(၃)ပါးကို ၾကည္႔ေတာ္မူျခင္း ကိစၥ ။
သုတ္သီလကၡန္ အဌကထာ – မွ )
(၂၉) ပရိနိဗၺာန္ျပဳအ႔ံေသာေန႔၌ သားျပြမ္းဆြမ္းကို ဘုဥ္းေပးေတာ္မူသည္။
(၃၀) သမာပတ္၀င္စားျပီးမွ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူသည္။
ဗုဒၶကမၻာဆုိဒ္မွ သေဘာက်၍ ကူးယူထားသည္။
